کتاب‏درماني
در برنامه‏هاي صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران:  

آسيب‏ها
و راهکارها

 

عيسي
زارعي

کبری
حسن‏نژاد

 چکیده

در عصر حاضر،
بهره‌گيري از راديو و تلويزيون به عنوان دو رسانه ارتباطيِ سريع و در دسترس، يك
ضرورت اجتماعي و بخشي جدايي‌ناپذير از زندگي افراد محسوب مي‌شود. از طرفي به سختي
مي‏توان تصور نمود که رسانه‏هاي ديداري شنيداري که با ترويج فرهنگ بصري، در ايجاد
شکاف و فاصله بين افراد و فرهنگ مکتوب در مظان اتهام قرار دارند، هر
کدام به
نحوي بتوانند در
توسعه و ترويج
کتاب و کتابخواني
نقشي فعال ايفا کنند.
اما تجربه نشان داده است که اين صنايع نوين
در ترويج منابع
مکتوب يا
محدود ساختن آن بسته به نوع مواجهه، داراي
کارکردهاي متناقضي
هستند. از اين رو لازم است برنامه‏هاي توليديِ مناسب
براي گسترش و تقويت فرهنگ انس با کتاب، با در نظر گرفتن شرايطي مانند تحقيقات کافي
پيش از توليد، ارزيابي و دريافت بازخورد در حين توليد و پس از آن، و نيز استفاده
از مشارکت مجريان با تجربه، طراحان دکور و لباس حرفه‏اي، گرافيست‏ها و کارگردانان
خلاق و کتابداران علاقمند به اين حوزه توليد و پخش گردند. علاوه بر آن، استفاده از
کتاب و منابع مشابه‏ به عنوان ابزاری برای درمان، مي‏تواند در بهبود ناملايمات و
ناهنجاريهاي اجتماعي در برنامه‏هاي رسانه ملي جايگاه مؤثری داشته باشد. پژوهش حاضر
بر آن است که قالب‏هاي مختلف برنامه‏های راديو- تلويزيونی مانند اخبار، برنامه‏هاي
ترکيبي، برنامه‏هاي گفتگومحور، برنامه‏هاي مناسبتي، پيام‏هاي بازرگاني، زيرنويس‏هاي
تلويزيوني، مسابقات، مستند، ميان‏برنامه، برنامه‏هاي نمايشي Ùˆ… را در بحث کتاب‏درمانی
مورد توجه قرار داده و ضمن بررسی موانع و محدويت‏ها، الگو و راهکار متناسب با هريک
از انواع قالب‏های فوق را ارائه نمايد.

واژگان کلیدی: کتاب‏درمانی، رسانه‏های گروهی، برنامه‏های
رادیو  تلویزیونی، صدا و سیما