کتاب « کتابخانه های دیجیتالی ایران » به قلم دکتر یعقوب نوروزی(دانشیار دانشگاه قم)ØŒ استاد طاهره غلامی (عضو هییت علمی دانشگاه قم) Ùˆ نیره جعفری فر در ۱۵۶ صفحه با شمارگان ۵۰۰ نسخه در  ۴ فصل در بهار ۱۳۹۷ از سوی انتشارات خانه کتاب روانه بازار نشر شده است. این کتاب به معرفی Ùˆ بررسی کتابخانه های دیجیتالی ایران Ù…ÛŒ ­پردازد.

کتابخانه‎ دیجیتالی، اصطلاح نسبتاً جدید با دامنه ‏ای وسیع، در ابتدای ظهور خود با رقبای با سابقه‎تری از جمله کتابخانه‎های دورگه (هیبرید)ØŒ الکترونیک Ùˆ مجازی به لحاظ مفهومی یکسان تلقی می‎شد تا اینکه توانست در اوایل هزاره سوم میلادی موقعیت خود را تثبیت کند. این مفهوم در Ø·ÛŒ روند شکل‎گیری خود از دهه ۱۹۹۰ میلادی Ùˆ همزمان با ابداع وب Ùˆ گسترش شبکه‎های ارتباطاتی Ùˆ اطلاعاتی نظیر اینترنت Ùˆ اینترانت توجهات بیشتری را به سوی خود معطوف کرد.

اما اواخر دهه ۹۰ Ùˆ اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی اوج مطالعات نظری Ùˆ تئوریک در این زمینه در سطح بین‌المللی بود، از همین رو کنفراس‎ های متعددی نیز در این زمینه راه‎اندازی شد. بعد از گذشت چند سال از این مطالعات اقدامات عملی در این زمینه آغاز شد. فدراسیون ‎ها Ùˆ انجمن ‎های مختلفی برای هماهنگی Ùˆ تبادل تجربیات بصورت منطقه‎ای Ùˆ بین‎المللی Ø´Ú©Ù„ گرفت. از جمله این موارد می‎توان به فدراسیون جهانی کتابخانه‎های دیجیتالی اشاره کرد. همچنین در سطح ملی Ùˆ سازمان‌ های بزرگ در اکثر کشورهای پیشرو در این زمینه اقدامات مناسبی صورت گرفته است Ùˆ همچنان نیز این پیشرفت ‎ها ادامه دارد.

اما کتابخانه‎های دیجیتالی، وضعیت شان در عمل در داخل کشور به Ú†Ù‡ صورتی است؟ این سوالی است Ú©Ù‡ برای پاسخ دقیق به آن نیازمند انجام فرایندهای مطالعاتی Ùˆ پژوهشی در ابعاد مختلف است. بنابراین، در اتفاقی نادر با حمایت موسسه خانه کتاب پژوهشی توسط مولفین کتاب صورت گرفت Ú©Ù‡ نتایج حاصل آن در قالب ۴ فصل در کتاب “کتابخانه های دیجیتالی ایران” ارایه گردید.

کتابخانه‎های دیجیتالی ایران،کتابی است که با هدف بهره‌مندی اقشار مختلف علاقمند به حوزه کتابخانه‎های دیجیتالی در طیف مختلف نگاشته شده است و سعی داشته با بیان مفاهیم و نتایج ملموس بتواند در برنامه‎ ریزی ‎های آتی کتابخانه‎های دیجیتالی ایران، یاری رسان باشد.

در فصل اول کتاب با عنوان کلیات؛ ضمن مروری بر تاریخچه پیدایش كتابخانه های ديجيتالی در جهان، تاریخچه پیدایش كتابخانه های ديجيتالی در داخل كشور ارائه شده است و ابعاد کلیدی کتابخانه های دیجیتالی به لحاظ تئوریک معرفی و تشریح شده است.

فصل دوم کتاب با عنوان کتابخانه های دیجیتالی ایران به صورت پیمایشی به بررسی وضعیت نیروی انسانی شاغل، نحوه مجموعه‌سازی و ارائه خدمات، وضعیت زیر ساخت فناوری در کتابخانه‌‌های دیجیتالی ایران پرداخته است. با توجه به تبیین وضعیت صورت گرفته در فصل سوم باعنوان شاخص ‌های موثر بر توسعه کتابخانه های دیجیتالی ایران از دیدگاه متخصصان و صاحب نظران این حوزه در ایران راهکارهای لازم جهت ارتقاء کتابخانه های دیجیتالی داخل کشور پیش بینی شده است. در فصل چهارم با عنوان مطالعه وضعیت کتابخانه های دیجیتالی ایران به بررسی مروری پژوهش های صورت گرفته در زمینه بررسی وضعیت کتابخانه های دیجیتالی ایران در زمینه نیروی انسانی، مجموعه، خدمات، فناوری در طول سال های گذشته پرداخته شده و نتایج پژوهش های گذشته به صورت گزارشی کوتاه در هر بخش ارایه شده است و در نهایت نتایج پژوهش نویسندگان از وضعیت کتابخانه های دیجیتالی ایران در موقعیت کنونی ارائه شده است.

در پایان به تفکیک کتابخانه های دیجیتالی ایران هر کدام از مدیران کتابخانه های دیجیتالی به صورت مجزا به بیان تجربیات خود، درباره نحوه شکل گیری، گام‌هاي طي شده در سال های گذشته (مشخصات هر گام شامل اهداف و فعاليت‌ ها) و توصيف دستاوردها و تشريح دلايل موفقيت و يا شكست، باارایه نکات مهم حاصل از تجربه شان پرداخته اند.

کتاب «کتابخانه های دیجیتالی ایران» در روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۷ از ساعت ۱۲ تا ۱۳ در سالن کتاب ‌نما با حضور نویسندگان این اثر  Ùˆ دکتر مهدی علیپورحافظی Ùˆ دکتر میترا صمیعی از اعضای هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی از صاحب نظران Ùˆ پژوهشگران حوزه کتابخانه دیجیتالی به عنوان سخنرانان Ùˆ ناقدان اثر در ۳۱ نمایشگاه بین المللی کتاب تهران معرفی Ùˆ بررسی شد.